مقایسه ی صوری و محتوایی دارابنامه ی طرسوسی و دارابنامه ی بیغمی

داراب نامه ی طرسوسی اثر ابوطاهر طرسوسی در قرن ششم هجری تألیف گردیده است و داراب نامه ی بیغمی توسط مولانا محمد بیغمی مربوط به قرن هشتم و نهم هجری است. دو داستان از نظر موضوع کاملاً متفاوتند، امّا از حیث اختصاصات زبانی دارای اشتراکاتی می باشند. در این تحقیق در ابتدا کلیّاتی راجع به ادبیات عامه، قصه و داستان پردازی مطرح شده، آنگاه داراب نامه ی طرسوسی به سبب تقدّم زمانی و سپس داراب نامه ی بیغمی، پس آنگه کتابی که مشتهَر است به اینکه مجلّد سوم داراب نامه ی بیغمی است به نام "فیروزشاه نامه" از دو منظر ساختار زبانی و محتوا تحلیل و بررسی گردیده اند. نتیجه ی کلی حاصل از تحلیل و مقایسه ی این کتب و وجه تمایز آنها در پایان تحقیق این است که طرسوسی در بیان داستان خود صاحب قلمی فاخر و هنرمندانه است، که نغزی زبان وی به داستانش اعتبار بخشیده است. در نقطه ی مقابل، بیغمی در قصه گویی و داستان گزاری چنان روایتش را دلربا و جذاب و پر مغز گزارش می کند که مخاطب هر لغزش لفظی در داستان را به ازای شگفتی محتوا و معنای آن، نادیده می انگارد. کتب موصوف به عنوان منبع اصلی و سایر کتب در جهت اخذ مباحث و موارد کلی، مکرراً محل مراجعه و یادداشت برداری بوده است، لکن در این بین هیچ یک از منابع ذی قیمتی چون؛ تاریخ ادبیات مرحوم دکتر صفا و سبک شناسی مرحوم بهار و... اسمی از این دو اثر منثور نبرده و اگر اشارتی هم به نام داراب نامه ها کرده باشند گذرا بوده و اختصاصاً و به طور مبسوط به آنها نپرداخته اند که این پیشینه ی ضعیف و نبود سابقه ای با قابلیت اتکای علمی بزرگترین تنگنا در مسیر تحقیق بوده است.